Aviaire infectieuze bronchitis (IB)

Over infectieuze bronchitis:

Infectieuze bronchitis (IB) is een zeer besmettelijke ziekte met een prevalentie van bijna 100% wereldwijd. De klinische symptomen bestaan voornamelijk uit acute ademhalingsstoornissen bij opgroeiend pluimvee. Het kan echter ook op jonge leeftijd een infectie van de eileider van legkippen veroorzaken, wat zorgt voor een ernstig verlies in eiproductie en misvormde eieren. Sommige stammen van het IB-virus (IBV) zijn nefropathogeen en kunnen acute nefritis, urolithiasis en sterfte veroorzaken, vooral bij jonge vogels.^1,2

Economische verliezen voor boeren kunnen optreden door:

Ademhalingsaandoeningen
Nierbeschadiging
Verhoogde sterfte
Verminderde groei of eiproductie
Verminderde kwaliteit van eieren
Schijnleggers

Artikelen

Hoe heeft het IB-virus (IBV) zich in de loop der jaren ontwikkeld?

IBV werd voor het eerst geïdentificeerd in 1931 in de VS als een respiratoire aandoening die voornamelijk jonge kuikens treft.³ IBV is de veroorzaker van één van de meest economisch belangrijke ziekten in de moderne pluimvee-industrie.⁴

Verscheidene soorten pluimvee zijn potentiële dragers van het virus, maar de voornaamste gastheren zijn kippen.²

Coronavirussen (RNA-virus) staan bekend om hun hoge mutatiesnelheid in combinatie met korte replicatietijden.⁵ Hierdoor kan het virus snel nieuwe stammen creëren, wat het ook moeilijk maakt om het aan te pakken en te beheersen. De grote diversiteit van de viruspopulatie die door de gastheer (met name het immuunsysteem) moet worden gemodelleerd, leidt tot het voortdurend ontstaan van nieuwe varianten.⁶

Serotypes

Om de genetische varianten van IBV van elkaar te onderscheiden, is een serotypering van het genetisch materiaal van het virus vastgesteld. De meest voorkomende serotypes in Europa zijn:

D388 (QX-variant)
UK 793B; CR88
Massachusetts type (b.v. H120)
Italiaans type -02

Een nieuwer en preciezer classificatiesysteem werd in 2016 voorgesteld en wordt sindsdien door epidemiologen gebruikt. Het is gebaseerd op fylogenetische methoden en het beschrijft de relaties tussen verschillende stammen om zo een standaardnomenclatuur te gebruiken in de praktijk voor identificatie van nieuwe genetische varianten.⁷

In Europa is QX-variant IBV (GI-19) beschreven als het meest uitdagende serotype van IBV in Europa, gevolgd door 793B (GI-13) en de stammen (GI-1 en GI-21).^7,8

Hoe kunnen koppels tegen IB worden beschermd

Levende virusvaccins zijn al geruime tijd een kosteneffectieve oplossing voor bescherming tegen IB.

Wereldwijd vertoont de prevalentie van verschillende IB-serotypes sterke verschillen tussen continenten en regio's.⁷ De variabiliteit van IBV vereist voortdurende controle op het ontstaan van nieuwe varianten in het veld. De meeste landen hebben een vergunning voor vaccins tegen verschillende serotypes, afhankelijk van de lokale situatie en behoeften.¹

De vaccins zorgen voor lokale immuniteit in de luchtwegen. Normaliter bieden vaccins de sterkste bescherming tegen hun specifieke serotype (homoloog), maar goed gekozen combinaties van vaccins van verschillende serotypes kunnen ook leiden tot kruisbescherming tegen andere veldstammen.⁹

Een juiste diagnose, opsporing en bewaking, zijn nodig om de circulerende IBV-serotypen te onderzoeken en goed te analyseren. Dit levert waardevolle inzichten op voor het maken van geschikte vaccinatieschema's, waardoor optimale bescherming tegen de ziekte wordt gegarandeerd. Beheren en controleren van immunosuppressieve ziekten moeten ook worden overwogen als onderdeel van IBV-preventie.³

References

Referenties

OIE Terrestial Manual (2018), Chapter 3.3.2. – Avian Infectious Bronchitis
Jackwood, M.W.; deWit, J.J.: “Infectious bronchitis.” In Diseases of Poultry, 13th ed.; Blackwell Publishing: Ames, IA, USA, 2013; pp. 139–160.
R. A. Gallardo: “Infectious bronchitis virus variants in chickens: evolution, surveillance, control and prevention.” Austral J Vet Sci 53, 55-62 (2021)
Domingo, E.; Holland, J.J. “Rna virus mutations and fitness for survival.” Annu. Rev. Microbiol. (1997), 51, 151–178.
M. Legnardi, et al.: “Infectious Bronchitis Virus Evolution, Diagnosis and Control.” Sci. (2020), 7, 79; R.
F. Bande et al.: “Global distributions and strain diversity of avian infectious bronchitis virus: a review.” Animal Health Research Reviews 18(1); 70–83 (2017)
De Wit J.J.,et al.(2013). The required sample size in vaccination-challenge experiments with infectious bronchitis virus, a meta-analysis. Avian Pathol, 42, 9–16.
Valastro V, Holmes EC, Britton P, Fusaro A, Jackwood MW, Cattoli G, Monne I. S1 gene-based phylogeny of infectious bronchitis virus: An attempt to harmonize virus classification. Infect Genet Evol. 2016 Apr;39:349-364.